Դու ինձ չէիր սիրում: Եվ ոչ էլ սիրահարված էիր: Դու բառեր չէիր գտնում նկարագրելու, թե ինչ է կատարվում ներսումդ իմ պատճառով: 

Դու հարցնում էիր, թե ինչ եմ զգում ես: Եվ ես ասում էի, որ ես էլ քեզ չեմ սիրում: Եվ այդ ինչու՞ պիտի քեզ սիրեի, եթե չգիտեի, թե ով ես իրականում: 

Ես քեզ սիրելու պատճառներ չունեի: Անգամ երբ քո մարմինը, պարզվեց, իմ մարմինը սիրելու համար էր ստեղծված: Անգամ երբ դու այն միակն էիր, ով գիտեր, թե ինչպես վարվել ինձ հետ, երբ ուրախ եմ կամ տխուր, թե ինչ բառեր ասել, երբ թվում էր, թե բառերից զզվել եմ: Անգամ երբ քո նամակներն այն էին, ինչ քնել չէին թողնում: Անգամ երբ երազում էի, որ այդ դու չթողնեիր, որ քնեմ:

Կատրինը ոտքը ոտքին գցած նստած էր սրճարանում: Շոկոլադի տաք բաժակով տաքացնում էր սառած մատները: Հայացքն ուղղված էր հարևան սեղանի շուրջ նստած տղայի ծխախոտի ծխին: Ի՜նչ անհետաքրքիր էր ծխում. անգամ ծուխն էր անհետաքրքիր: Շուտով նա հոգնեց ու շրջեց գլուխը: Խորը հոգոց հանեց և սկսեց ուսումնասիրել առաստաղի զարդանախշերը: Ապա իջեցրեց գլուխն ու սկսես նայել մատուցողներին: Փորձում էր կարդալ, թե ինչ են խոսում նրանց շրթունքները: Շուտով դրանից էլ հոգնեց ու կրկին շրջեց գլուխը: Պայուսակից հանեց ծխախոտի տուփը, մի գլանակ հանեց, սկսեց փնտրել, թե որտեղ է գցել կրակայրիչը, երկար փնտրտուքներից հետո գտավ այն ու մոտեցրեց գլանակը վառելու: Ծխախոտի առջև հայտնվեց մեկ այլ կրակայրիչ: Իրենը չէր: Կատրինը հայացքը բարձրացրեց ու սև վերարկուով մի տղամարդու տեսավ: Մոտ քառասուն տարեկան, առնական կազմվածքով, բարձրահասակ: Կատրինը դեմքի հարցական արտահայտություն ընդունեց, այնուամենայնիվ չհրաժարվեց տղամարդու կրակից:

Մարիայի և իմ սերն ապրեց քսան տարի: Այն, ինչ զգացի առաջին անգամ նրան տեսնելիս, չէր կարելի կոչել սեր առաջին հայացքից: Այդպիսի սեր չի լինում, կարծում եմ: Միայն սիրտդ է կծկվում, և թվում է, թե կպարտվես մի անձնական պայքարում, թե կորցնես նրան: Մարմինդ սառչում է, անզգայանում, զգում ես միայն պարանոցիդ զարկերակի հարվածները, որ տաք արյունը մղում են այնտեղ, որտեղ ծնվում է վայրկյանի զգացումը: Միանում է միտքը, որ մոլագարի պես կրկնում է. «Ես չեմ կարող կորցնել նրան, ես չեմ կարող կորցնել նրան…»: Բախտավոր է նա, ով կկարողանա հասնել վայրկյանի զգացումն առաջացնողին: Կրկնակի բախտավոր է նա, ով կկարողանա վայրկյանի զգացումը վերածել երկարատև զգացմունքի:

Անվերջ տանգոներից անգամ պրոֆեսիոնալ պարողներն են հոգնում: Իսկ ես` սիրողական մի խաղացող, հոգնած փուչ պարերից ու անքուն գիշերներից, իրերս հավաքեցի ու չվեցի այնտեղ, որտեղ գեղեցիկն էր արարվում` հույս տածելով, որ այդտեղ գոնե գեղեցիկն այնքան շատ կլինի, որ կներարկվի գորշ արյանս մեջ, ու փրկություն կիջնի հոգնած մարմնիս ու հոգուս:

Կարծես սովոր էի հաճախակի տեղափոխություններին, մինչդեռ, երբ մարմինս ու մտքերս երիտասարդություն էին շնչում, պատկերացում չունեի, որ հարազատ քաղաքիս հրաժեշտ կտամ ու երբևէ կմտածեմ ճամպրուկ գնել ու նոր տուն փնտրել այնտեղ, որտեղ օտար մարդիկ են ծնվում ու մահանում: Բայց այնպես ստացվեց, որ նորմալ եղավ այն, որ մարդ կարող է միայնակ մնալ իմ կյանքի հետ և այնքան ինքնուրույն դառնալ, որ միայնակ ապրելուց չխորշի:

«Վերցնում եմ թափանցիկ գույն ունեցող բաժակն ու բացում ծորակը: Խողովակներից եկող կեղտոտ լուծույթը, եթե չեմ սխալվում` ջուր են ասում, աստիճանաբար մաքրվում է և լցվում թափանցիկ գույն ունեցող բաժակի մեջ: Աջ գրպանից… ձախ գրպանից հանում եմ դեղի կիսադատարկ տուփն ու մի փոքրիկ կլոր սպիտակ հաբ հանելով` գցում բաժակի մեջ: Ջուրն ու դեղահաբը ծանոթանում են իրար հետ, թշշում միասին, ի վերջո սպիտակ հաբը տեղի է տալիս և ամբողջովին տարրալուծվում ջրագույն լուծույթի մեջ: Մի շնչից խմում եմ լուծույթն ու գնում պառկում: Շատ մեծ հույս ունեմ, որ հերթական գլխացավը շուտով կանցնի, հուսով եմ, այո, իսկապես…

Երբ ես ծնվում էի, ոչ ոք ինձ չասաց, թե ով եմ ես: Առաջին բանը, որ տեսա, ինձ գրկած բանվորներն էին, առաջին բանը, որ զգացի` ինչ-որ մութ արկղում թափահարվելը: Հետո տեսա ինչ-որ գեր կին խալաթով, ով ձեռքերը դրած ճարպի տակ անհետացող գոտկատեղին` հրամաններ էր տալիս, թե ինչպես ինձ ճիշտ տեղադրեն, ժամանակ առ ժամանակ էլ մոտենում էր ու փորձարկում բռնակիս դիրքը: Հետո իմացա, որ անունս Պատուհան է, քանի որ ամեն անգամ, երբ հնչում էր այդ բառը կամ հայացքներ էին ինձ ուղղվում կամ ձեռքեր: Սկզբից ինձ լավ էին վերաբերվում, զգուշությամբ էին դիպչում, ժամանակ առ ժամանակ մաքրում էին: Անգամ ընկերներ ունեի. երկու ապակիների արանքում մնացած մոծակները, ճանճերն ու մեղուները: Ունեի նաև ծանոթներ, որոնց իհարկե չէի կարող ընկեր անվանել: Այդպիսի ծանոթ էր վարագույրը, որ իրեն ինձնից առավել էր դասում, քանի որ իրենով ծածկում էին ինձ նման անճոռնուն: Երբեմն ես հավատում էի նրան , բայց հետո նրան հանեցին:

Երբ ծագում է արևը, գիտես, որ գալու է երեկո, ու նա գնալու է, բայց միևնույն է` փակում ես աչքերդ, զգում նրա ջերմությունը, սկզբից հաճելի, հետո այրող, ժպտում ես, խոսում նրա հետ, հետո աչքերդ բացում ես ու ոչինչ չես տեսնում: Ուզում ես տեսնել, թե ինչ կա առջևում, բայց միայն վառ լույս ես տեսնում, թեև գիտես, որ առջևում ամենևին էլ վառ լույս չէ: Փորձում ես նորից նայել արևին, բայց արդեն չես կարողանում: Ինչ էլ լինի` ես սիրում եմ արևը: Սիրում եմ նրա ներկայությունը, նրա ուժը, նրա պարգևած ջերմությունն ու հույսը: Ու այրող վառ լույսն առջևում:

Երբ թրջվում ես անձրևի տակ, գիտես, որ հիվանդանալու ես, բայց միևնույն է` շարունակում ես խելահեղ պարել ու վայելել ամեն կաթիլը: Այդ ամեն կաթիլը պատճառ է հանդիսանում, որ հետո դողէրոցքով պառկես անկողնում ու երազես արևի գեթ մի ճառագայթի մասին: Բայց հետո հիշում ես, թե ինչ երջանիկ էիր այդ անձրևի հետ ու մտածում ես, որ արժեր օրերով հիվանդ պառկել թեկուզ այն քսան րոպեների համար, որ երջանկացրել են քեզ:

Ես էլ նախընտրեցի անձրևը…

Ու երջանկություն բերող հիվանդացնող կաթիլները, փոքրիկ կաթիլները` սիրո անսահման օվկիանում…

Նա ինձնից մեծ էր: 20 տարով: Մեծ էր: Ինձնից: Կամ էլ ես էի նրանից 20 տարով փոքր: Տարբերություն կար: Եվ ոչ միայն տարիքային:

Ես հայր չունեի: 

Եվ նա կատարյալ հայր էր ինձ համար: Եվ կատարյալ սիրեկան: Եվ կատարյալ ընկեր: Նա այնքան կատարյալ էր, որ իր կողքին վախենում էի անգամ շնչել, որովհետև անգամ շնչելն ինձ մոտ անկատար էր ստացվում: Հետո նա սովորեցրեց ինձ, որ ես կատարյալ եմ շնչում, երբ մենք դա անում ենք միմյանց հետ, միմյանց վրա ու տակ: Ես շնչում եմ, նա արտաշնչում է, հետո ես եմ արտաշնչում, իսկ նա շնչում է: Նա սկսում է հևալ, իսկ ես ուշագնաց եմ լինում:

Նա ինձնից 20 տարով մեծ էր: Ես այդքան էլ երիտասարդ չէի:

Մաշկը մերկանալ գիտի ճիշտ հպումներից: Թվում է, թե մերկ մաշկից ավել էլ ի՞նչ մերկություն: Դու մերկացնում ես մաշկս, երբ մատներիդ ծայրով դիպչում ես այստեղ, մի-փոքր ներքև, այո, հասար… 

Խորտակվում եմ աչքերիդ կանաչում: Խենթանում եմ առնականությունիցդ: Կարող եմ անվերջ հպվել քեզ, տաք շնչել պարանոցիդ ուկորցնել ինքս ինձ էլ, քեզ էլ:

Երբևէ զգացե՞լ եք տղամարդու հոտը: Այն միակի հոտը, որը նման չէ ոչ մեկին: Երբ նա տեղաշարժվում է, և նրա հոտի մոլեկուլները ցնցում են օդն ու անցնելով քթիդ միջով հասնում ուղեղիդ ու ազդում թունդ կոնյակից էլ ուժեղ: Այդ պահին զգում ես, որ բնազդներդ արթնանում են, ալիքներով անցնում մարմնովդ, ուզում ես դիպչել նրան սկզբից նուրբ, ապա կատաղի, եղունգներդ մխրճել նրա թիկունքի մեջ ու հետքդ թողնել նրա վրա: Նա կրկին շարժվում է, և կրկին զգում ես նրա հոտը:

Չկա ավելի գեղեցիկ բան, քան միայնակ տղամարդու բնակարանը: Նախասրահում թափթփված կոշիկներ ու բաճկոններ են, իսկ խոհանոցում անբացատրելի քաոս է. կաթսայի մեջ անհասկանալի ծագման ուտելիք, սեղանին արագ սննդի ռեստորանների բուկլետներ, լոգասենյակում բացառապես տղամարդու խնամքի պարագաներ, որոնց թիվը չի գերազանցում հինգը (մեկական տեսակի շամպուն, լոգանքի գել, սափրվելու փրփուր, մազերի մեջ կորած օճառ, ողորմելիորեն թշվառ ատամի մածուկ), իսկ հյուրասենյակի ամեն անկյունում լիքը մոխրամաններ ու սուրճի բաժակներ: Ընդհանրապես, եթե տղամարդը չի ծխում, ապա նա իրավունք չունի միայնակ ապրել: Այդ դեպքում նրա բնակարանից ոչ թարմ սպիտակեղենի ու ծխախոտի հոտ չի գա: Այդ դեպքում նրա բնակարանից տղամարդու հոտ չի գա: